محیط زندگی جانوران مختلف

ساخت وبلاگ

مقدمه:

آیا تا به حال برایتان سوال شده است که حیوانات چگونه محل زندگی خود را انتخاب می کنند؟ با شروع فصل بهار حیوانات در مناطق بسیاری از پناهگاه زمستانی خود بیرون می آیند و به دنبال محلی برای زندگی تا فرارسیدن زمستان بعدی می گردند. یک گروه از جانداران که معمولاً در هر جایی از زمین یافت می شوند خرخاکی ها هستند. به نظر شما این جانوران پس از بیرون آمدن از مخفی گاه خود به دنبال چه محیطی برای زندگی می گردند؟ در این فعالیت علمی شما با آزمایش بر روی خرخاکی های واقعی به بخشی از این سوالات پاسخ خواهید داد. پس آماده ساخت یک زیستگاه برای آنها و شکارشان باشید.

پیش زمینه:

خرخاکی ها معمولاً در مکان های تاریک و مرطوب مانند خاک زیر سنگ ها یا چوب های پوسیده یافت می شوند. این حشرات سخت پوست هستند. دیگر سخت پوستان شامل میگو، خرچنگ دریایی و خرچنگ ها می شوند. این به آن معنی است که خرخاکی ها بیشتر شبیه به این نوع جانداران هستند تا شبیه به حشراتی از جمله زنبور و مورچه. سخت پوستان خود متعلق به گروه بزرگ تری از حیوانات به نام بندپایان هستند که شامل حشرات، عنکبوت ها و ... می شود.

خرخاکی ها آبشش دارند، به همین دلیل برای تنفس نیاز به محیطی مرطوب دارند. اما این سخت پوستان کوچک توانسته اند در خشکی ها زندگی کنند و امروزه حدود پنج هزار گونه شناخته شده از خرخاکی ها در مناطق مختلف از جمله سواحل و بیابان ها مشغول زندگی هستند. این جانداران هر جا که باشند از مواد در حال پوسیدگی مانند گیاهان و حتی حیوانات مرده تغذیه می-کنند و این رژیم غذایی شان سبب بازیافت مواد مغذی در خاک می شود.

خرخاکی ها دو گروه معروف به نام های pill bug و sow bug دارند که در ظاهر بسیار شبیه به هم هستند. Pill bug در هنگام خطر به منظور دفاع از خود جمع می شود و به شکل یک توپ درمی آید، اما sow bugها این مکانیزم دفاعی را ندارند. تفاوت دیگر بین این دو گونه این است که sow bug یک جفت ساختار شبیه دم در انتهای بدن خود دارد.

محیط زندگی جانوران مختلف

مواد و وسایل مورد نیاز:

 دو کارتن شیر مقوایی تمیز

محیط زندگی جانوران مختلف

 چاقوی تیز
 قیچی
 چسب
 خاک خشک
 آب
 حداقل 12 عدد خرخاکی (در ادامه نحوه جمع آوری آنها توضیح داده شده است.)

آماده سازی:

 با دقت و مراقبت با استفاده از قیچی و چاقو سر بطری های شیر را طوری ببرید که ارتفاع شان حدود چهار اینچ شود. بهتر است برای این کار از یک بزرگتر کمک بخواهید تا ابتدا با چاقو شکافی در بطری ایجاد کند و سپس با قیچی باقی آن را ببرد. قسمت بالایی بطری ها را در صورت امکان در سطل های بازیافت بیندازید. حال دو جعبه مقوایی بدون در دارید.

 در حدود یک اینچ بالاتر از کف هر کدام از جعبه ها مستطیلی با طول برابر با طول ضلع جعبه و ارتفاع یک تا دو اینچ ببرید. این مستطیل ها درهایی برای عبور خرخاکی ها بین دو جعبه خواهد بود، به همین خاطر دقت کنید که هم ارتفاع و منطبق بر هم باشند.

 جعبه ها را طوری کنار هم بگذارید که دو در مستطیلی منطبق بر هم شوند. سپس در همین حالت دو جعبه را با نوار چسب به هم بچسبانید. دقت کنید که هیچ شکاف و درزی که حشرات قادر به فرار از آن باشند نباید وجود داشته باشد.

 قطعات درشت سنگ یا چوب را از خاک خشکی که تهیه کرده اید جدا کنید. سپس خاک خشک را داخل یکی از جعبه ها به مقداری بریزید که ارتفاع آن حدود یک اینچ (تا زیر سوراخی که در بدنه ایجاد کرده اید) باشد. سطح خاک داخل جعبه را صاف کنید. به نظر شما خرخاکی ها این محیط را برای زندگی دوست دارند؟

 همین مقدار خاک را داخل جعبه دوم بریزید و سپس مقداری آب به آن اضافه کنید تا خاک حالتی خمیری پیدا کند. سطح خاک را صاف کنید اما آن را به سمت پایین فشار ندهید زیرا خاک نباید فشرده شود. به نظر شما خرخاکی ها این محیط را نسبت به محیط جعبه اول بیشتر دوست دارند؟ حال تمام شرایط برای انجام آزمایش مهیاست.

روش کار:

به بیرون از خانه بروید و حداقل دوازده عدد خرخاکی پیدا کنید (همه باید از یک نوع باشند). برای این کار زیر سنگ ها، چوب های پوسیده، برگ های قدیمی، خاک اطراف گیاهان در باغچه و زیرزمین ها را جستجو کنید. این جانداران کوچک هستند و می توانند به خوبی خود را در محیط اطراف خود پنهان کنند؛ هم چنین در هنگام احساس خطر در جای خود می ایستند و حرکتی نمی کنند. در نتیجه برای پیدا کردن آنها باید دقت و صبر و حوصله داشته باشید.

محیط زندگی جانوران مختلف

 تعدادی مساوی از این جانداران سخت پوست را در هر یک از کارتن ها قرار دهید. (یعنی حداقل شش خرخاکی در هر جعبه) به آنها اجازه دهید خوب محیط خود را شناسایی کنند، آنها را حداقل به مدت 30 دقیقه تحت نظر قرار دهید. با گذشت زمان در هر کدام از کارتن ها چند خرخاکی دیده می شود؟ آیا کارتنی که بیشتر خرخاکی ها در آن قرار دارند با گذشت زمان عوض می شود؟ چه رفتارهایی را در این خرخاکی ها مشاهده می کنید؟

 به طور کلی خرخاکی ها محیط خشک را ترجیح می دهند یا محیط مرطوب

آزمایش های تکمیلی:

 این فعالیت علمی را یک مرتبه ی دیگر انجام دهید اما این بار محیط های دیگری را با هم مقایسه کنید. به طور مثال برگ های خرد با خاک، یا سنگ های کوچک با قطعات ریز چوب و ... . در این آزمایش ها خرخاکی ها کدام محیط را برای زندگی ترجیح می-دهند؟

 می توانید نتایج کمی از آزمایش خود به دست بیاورید. برای این منظور هر پنج دقیقه تعداد خرخاکی های موجود در هر جعبه را بشمارید. با گذشت زمان تعداد این جانداران در جعبه ها چگونه تغییر می کند؟

 شما می توانید فعالیت هایی مشابه با این آزمایش را بر روی حیوانات کوچکی از جمله جیرجیرک، مورچه، حلزون و کرم انجام دهید. این حیوانات چه محیطی را برای زندگی خود انتخاب می کنند؟ (اگر حیوانی که آزمایش را روی آن انجام می دهید قادر به فرار از جعبه است حتماً در حین انجام آزمایش در جعبه را ببندید.)

 مشاهده و نتیجه گیری:

آیا در انتهای آزمایش بیشتر خرخاکی ها در محیط مرطوب قرار داشتند؟
خرخاکی ها مثل میگو و خرچنگ از گروه سخت پوستان هستند. این جانداران با آبشش تنفس می کنند و به همین خاطر به رطوبت نیاز دارند. با این تفاسیر در این فعالیت علمی باید مشاهده کرده باشید که بیشتر خرخاکی ها زمان زیادی را در جعبه مرطوب می گذرانند. پس از گذشت سی دقیقه، ممکن است مشاهده کنید که تعداد زیادی از خرخاکی ها به داخل خاک مرطوب می روند و در آنجا می مانند.

خرخاکی هایی که در جعبه حاوی خاک خشک مانده اند به احتمال زیاد به طور موقتی در آنجا هستند و بعد از گذشت زمان مجدداً به جعبه ی حاوی خاک مرطوب بازمی گردند. اگرچه خرخاکی ها سخت پوستانی شگفت انگیز هستند که توانسته اند خود را با شرایط زندگی بر روی خشکی تطبیق دهند، همچنان برای تنفس و زنده ماندن نیاز به رطوبت دارند.

محیط زندگی جانوران مختلف

تمیز کردن:

بعد از اتمام این فعالیت علمی خرخاکی ها را به محل زندگی خود بازگردانید. همچنین کارتن های خالی شیر را داخل سطل بازیافت بیندازید.

 منبع:   What's Home Sweet Home to a Bug?

بخش پژوهش های دانش آموزی سایت تبیان

تنظیم:نیلوفر یاقوتی

طراحی روی تی شرت

برخی مواد شیمیایی قابل حل شدن در آب نیستند. آیا می توانید مثالی از مواد نامحلول در آب بزنید؟ اگر نوشته ی روی کاغذ با جوهر نامحلول در آب نوشته شده باشد، در صورت ریختن قطره ی آب بر روی کاغذ چه اتفاقی برای جوهر می افتد؟...

تقلید صدای زنبور!

بال حشرات نیز با حرکت در هنگام پرواز موج هایی در هوا تولید می کند. این امواج صدای وز وز مانندی تولید می کنند که ما در هنگامی که یک حشره از کنار سرمان عبور می کند...

مقابله با گرانش با استفاده از سشوار!

در این فعالیت علمی شما با یک روش به منظور نگه داشتن اجسام در هوا آشنا خواهید شد و در عین حال در مورد مفهوم گرانش بیشتر خواهید آموخت....

تبیان...
ما را در سایت تبیان دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : فرومی tebyan بازدید : 247 تاريخ : يکشنبه 20 تير 1395 ساعت: 6:21